Kıztaşı

ARAS HOPİKOĞLU

Kıztaşı, Markianos Sütunu olarak da geçmektedir.

İstanbul’da Fatih ilçesinde bulunan anıt 455 yılında İstanbul‘da Bizans İmparatoru Markianos anısına dikilen bir anıttır. Küçük bir meydanın ortasında günümüze ulaşabilmiştir. İstanbul’un fethinden sonra kurulan ilk Türk mahalleleri arasında “Kıztaşı Mahallesi” olarak adı geçmiştir. Uzunca bir süre Saraçhanebaşı’nda Yeniçeri odalarında bir evin bahçesinde kalan bu anıt bütün bölgeyi yakan Çırçır yangınından (1908) sonra yeniden yapılan düzenleme sonunda ortaya çıkarılmıştır.

Kızıl-gri Mısır granitinden iki parça olarak yapılmıştır. Yıkılmalara karşı demirlerle şerit çekilmiştir. Taban kısmına kaide denmektedir. Kıştaşı’nın kaide kısmına 5, sütun kısmına 9, üstteki kısmını da 3 tane demir şerit yerleştirilmiştir.

Kaidesi dört yüzlüdür ve beyaz mermerden yapılmıştır. Kaidesinin batı yüzünde birkitabe bulunmaktadır. Kaidesinde Nike heykelinin bulunuşundan ötürü halk arasında Kıztaşı olarak bilinmektedir.

Kitabede Latince olarak şu metin yazılıdır:
“ PRINCIPIS HANC STATVAM MARCIANI
CERNE TOVUQVE
PRAEFECTVS VOVIT QVOD TATIANVS
OPVS ”

 Anlamı ise şöyledir: “İşte bu imparator (birinci yurttaş) Marcianus’un anıtıdır / Ki Tatianus bu eseri adamıştır”.

Kaidenin diğer yüzlerinde madalyon damgaları vardır. Madalyonlar Yunan haçları ile bezenmiştir.

Kıztaşı’nın bir de hikayesi vardır. Saraçhane’de Büyük Pozantin’in kızının mezarı üzerine dikilmiştir. Kıztaşı diye bilinen bu tılsımlı sütun, imparatorun kızını yılanlardan, çiyanlardan ve karıncalardan korumak için dikilmişti. Fakat yine kendisi için yapılmış olan Kız Kulesi’nde otururken, bir üzüm sepeti içine gizlenmiş olan ve üzümlerle beraber Kız Kulesi’ne gelen zehirli bir kara yılanı tarafından öldürüldü.

Sütunun üst kısmındaki kaidesinde bir Korint başlığı bulunmaktadır.

Başlığın İmparator Markianos’un heykellerinden birinin kaidesi olması muhtemeldir. Sütunun üzerinde bulunan ve İmparator Marcanius’a ait bronz heykelin 13. yüzyılda Venedikliler tarafından İstanbul’dan Bari‘ye götürüldüğü ve şu an orada bulunan Barletta heykeli olduğu söylenmektedir.

NEVİZADE VE ÇİÇEK PASAJI

• ARAS HOPİKOĞLU

NEVİZADE

Nevizade, Beyoğlu’nda içinde meyhaneler ve barlar bulunan kısa bir sokak, fakat içinden neredeyse 24 saat hayat akıyor. Bu sokağın tarihi çok eskilere gitmese de, canlanması 1980’lerin başına dayanır. Bu zamana kadar birkaç tane olan meyhane sayısı Krepen Pasajı’nın yıkılmasıyla artar. Krepen’deki meyhanelerin de Nevizade’ye gelmesiyle sokak hareketlenmeye başlamış. İlk zamanlardaki Rum Meyhaneleri yerini, Türk meyhanelere ve meyhanecilere bırakmaya başlar. Rum Meyhaneleri’nde garsonluk yapanlar artık kendi meyhanelerini açmaya başlamışlardır. Nevizade’de artık bir tane Rum Meyhanesi olan İmroz kalmıştır.

İstanbul’un kalbi Beyoğlu’nun tarihi ve turistik yerlerinin başında gelen Nevizade; balık pazarını dik kesen sokakta yer alan meyhaneleri, barları ve restoranları ile meşhurdur.Beyoğlu deyince akla ilk gelen yerlerden biri olan Nevizade özellikle gece hayatının en canlı, renkli ve kalabalık yaşandığı yerlerdendir. 500 yıllık Beyoğlu tarihinde Nevizade’nin de yeri oldukça eskidir.

Sokakta kurulan ilk mekanlar Osmanlı’nın son dönemlerine denk gelir. Genellikle Rum vatandaşların yaşadığı Beyoğlu bölgesinde Nevizade’de kurulan mekanlar da Rumlara ait meyhaneler olmuştur. Daha sonraki dönemlerde ise sokağa farklı zevklere hitap eden birçok mekan açılmıştır.

İstanbul’un kozmopolit yapısını en iyi görebileceğiniz yerlerden biridir Nevizade. Sokağa girdiğinizde bir yanda birasını içip sohbet eden gençler, diğer tarafta rakısını yudumlayıp sessizce etrafını seyreden bir insan, biraz ileride ise fasıl müziğine eşlik eden kalabalık bir grup görebilirsiniz. Bunca farklılığın bir arada olabilmesi de Nevizade’nin sırrıdır işte.

Özellikle yaz aylarında çok daha fazla insanı bir arada göreceğiniz bir yerdir Nevizade. Sokak boyunca dizilmiş masaların yanı sıra neredeyse her mekanın bir de teras katı vardır. Sıcak yaz aylarında bir nebze serinlemek isteyenler için en çok uğranan yer yine Nevizade’dir bu nedenle.

Her daim Beyoğlu’nun en kalabalık yerlerinden biri olan Nevizade meyhaneleri, restoranları, barları ile her kesimden insanın kendine göre bir yer bulabildiği, İstanbul gece hayatının vazgeçilmez adreslerinden biridir.

ÇİÇEK PASAJI

1870 yılındaki büyük Beyoğlu yangınında yanarak yıkılan Naum Tiyatrosu’nun arsası dönemin en zengin insanlarından biri olan banker Hristaki Zografos Efendi tarafından satın alındı. Rum Cleanthy Zanno`nun mimarlığında yeni bir tip çarşı binası olarak Cité de Péra adıyla yaptırıldı. Hem İstiklal Caddesi’ne hem de Tiyatro Sokağı’na açıldığı için pasaj niteliğinde olan yapı 24 dükkân, 18 lüks daireden oluşuyordu.

Maison Parret ve Vallaury’nin pastahanesi, Nakumara’nın Japon mağazası, Dulas’ın Natürel çiçekçisi, Schumacher’in hamur işleriyle ünlü fırını, Yorgo’nun meyhanesi, Keserciyan’ın terzihanesi, Acemyan’ın tütüncü dükkânı, Hristo’nun kafesi pasajın ilk 30 yılı içerisinde faaliyete geçen önemli dükkânlarından sayılabilir.

Cité de Péra ya da Hristaki Pasajı denilen binanın mülkiyeti 1908 yılında Sadrazam Küçük Said Paşa’ya geçti. Mütareke yıllarında birçok çiçek dükkânı açıldı, o güne kadar daha çok Hristaki Pasajı olarak anılan yer Çiçek Pasajı adını aldı. Asıl olarak 1940’lı yıllarda açılan meyhaneler (özellikle Nektar Birahanesi) büyük bir müşteri kalabalığı çekmeye başladı. 1950’lerde çiçekçiler başka sokaklara doğru kaymaya başlayınca boşalan yerlere yeni yeni meyhaneler açılmaya devam etti. 1950’lilerin sonunda “Çiçek” adı daha çok bir hatıra olarak kalmıştı, pasaj tümüyle bugünkü meyhane kimliğine büründü.

10 Mayıs 1978’de bir gecede aniden çöken bakımsız bina, 1988’e kadar yıkık ve dağılmış biçimde kaldı. Belediyenin ve pasajı kurtarmak için kurulan “Çiçek Pasajını Yaşatma ve Güzelleştirme Derneği” nin girişimiyle onarılıp, eski haline sadık kalarak hizmete sokuldu.

Çiçek Pasajı Güzelleştirme ve Yaşatma Derneği, Beyoğlu Belediyesi ve Mey İçki arasında yapılan anlaşmayla dış cephe bakımı, cephe yenilemesi, çiçeklendirme ve aydınlatma gibi sorunlu kısımları yenileme çalışmaları için kısa bir süre kapalı kalan Çiçek Pasajı Aralık 2005’te tekrar hizmete girdi. 1970’li yıllarda Kayserili bir iş adamı satın almış fakat sonra anlaşmazlık nedeniyle satmıştır.

Mimari ve Cephe Saati

Girişle birlikte 3 katlı bina geniş bir alan üzerine oturur. Ana malzemesinin taş olduğu yapının ön yüzünde gösterişli bir cephe mimarisi hakimdir. Beyoğlu’nun en süslü binalarından biri olan Çiçek Pasajı, cephede kullanılan karyatitler(antik mimaride kadın heykeli biçiminde taşıyıcı nitelikte ya da gömme sütunlara verilen isim), en üst katın orta bölümünde yer alan aslan ve insan başları ile ilgi çekicidir. Süslemeler ve mimarideki hareketli düzenleme göz önüne alındığında bu bina 19. yüzyıl seçmeciliğinin tipik örneklerinden biridir.

Pasajın cephesinde bulunan saat 1876 yılında yapının kendisiyle birlikte tamamlanmıştır. Binanın İstiklal Caddesi’ne bakan girişinin en üst katının orta bölümünde yer alan saatteki rakamlar Roma rakamlarından ibaret olup saat çalışmamaktadır.

Hüseyinağa, 34435 İstanbul

ARAS HOPİKOĞLU-VİZE sınavı-TÜRK VE İSLAM ESERLERİ MÜZESİ 31PerşembeDec 2015 Posted by hkarabey in Genel ≈ Yorum bırakın

ARAS HOPİKOĞLU-VİZE sınavı-TÜRK VE İSLAM ESERLERİ MÜZESİ

31PerşembeDec 2015

Posted by hkarabey in Genel

≈ Yorum bırakın

[Düzenle]

Türk ve İslâm Eserleri Müzesi, İstanbul‘un Fatih ilçesinde bulunan, Türk ve İslâm sanatı eserlerini topluca kapsayan ilk Türk müzesidir.

19. yüzyılın sonunda başlayan kuruluş çalışmaları 1913 yılında tamamlanmış ve müze, Mimar Sinan‘ın en önemli yapılarından bir olan Süleymaniye Camiikülliyesi içinde yer alan imaret binasında, 1914’te, “Evkaf-ı İslâmiye Müzesi” (İslâm Vakıfları Müzesi) adı ile ziyarete açılmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra ise bugünkü adını almıştır. Uzun süre Süleymaniye Külliyesi’ndeki imaret binasında yer alan müze, 1983’te Sultanahmet Meydanı‘nın batısında yer alan İbrahim Paşa Sarayı‘na (16. yüzyıl) taşınmıştır.

İbrahim Paşa Sarayı, sultan sarayları dışında günümüze kadar gelebilen tek özel saraydır. Kemerler üzerine yükseltilmiş yapı üç taraftan ortadaki terası çevreler. Terastan müzenin ilk bölümüne merdivenlerle ulaşılır. Odalar ve salonlarda İslam dünyasının değişik ülkelerinde meydana getirilmiş nadir sanat eserleri sergilenmektedir. Taş ve pişmiş toprak, metal ve seramik objeler, ahşap işlemeler, cam eşyalar, el yazma kitaplar devirlerinin en kıymetli örnekleridir. Büyük salonların bulunduğu geniş camekanlı kısımda, 13-20 yüzyılların el işi Türk halılarının şaheser örnekleri sergilenir. 13. yüzyılSelçuklu halıları ve sonraki asırlara ait diğer parçalar itina ile sergilenmiştir. Halı bölümünün alt katı son birkaç asrın Türk günlük yaşamı ve eserlerinin sergilendiği etnoğrafik bölümdür.

Selçuklu Halıları:

Anadolu Selçukluları döneminden ve 13. yüzyılın ilk yarısından kalan orijinal parçalarla tanıdığımız Selçuklu Halı sanatı, devamlı gelişmelerle daha sonraki halı sanatına sağlam bir temel olmuştur.

Konya Alaêddin Camiinde, 1905 yılında Alman Konsolosu LOYTVED tarafından bulunan üçü tam, diğerleri fragman olan 9 parça halı, Müzede yer alan en eski tarihli Türk halılarıdır. Bu halılar, çift Gördes Türk düğümü ile yapılmıştır. Bir m2’de en çok 84.000 düğüm vardır. Her düğüm sırasından sonra iki veya üç arış geçirilmiştir.

Halılar renk ve dekor bakımından inanılmaz bir zenginlik gösterirler. Zemin genelde koyu mavi veya kırmızıdır. Pek az renk kullanılmış olmakla beraber, aynı rengin çeşitli nüanslarıyla büyük bir zenginlik etkisi uyandırmıştır. Bu halıların asıl anıtsal ve karakteristik manzarasını veren geniş bordürlerdeki iri kûfi yazı dekorudur. Başlangıçta uçları ok başını andıran sivri üçgenlerle nihayetlenen dik harfli bir kûfi görülür. Sonraları bu çeşitli değişmeler uğrayarak devam eder. Zeminde yer alan motifler genelde, baklava, sekiz köşeli yıldız, uçları çengellerle çevrilen sekizgenler gibi geometrik şekillerden ibarettir.

Dünyaca ünlü “İnci: Denizdeki Mücevher” sergisi Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde…

Katar Müzeleri’nin gerçekleştirdiği, dünyadan ve Katar’dan incilerin ve incili takıların, tarihi bilgi, efsane ve mitolojik hikâyelerle sunulduğu “İnci, Denizdeki Mücevher” sergisi, 14 Ekim 2015 tarihinde, İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde açıldı.  10 Ocak 2016 tarihine kadar gezilebilecek sergide, son on yılda bir araya getirilen ve ender bulunan parçalar ziyaretçilere eşsiz bir inci şöleni sunacak.

Sergide, Asya, Avrupa ve Körfez ülkeleri ağırlıklı olmak üzere, dünyadan derlenen 100’den fazla parça yer alıyor. Koleksiyonda inciler, inci istiridyeleri, Avrupa kraliyet aileleri ve ünlü isimlere ait taçlar, broşlar ve kolyeler bulunuyor. Doğal Körfez incilerinden yapılan mücevherler arasında, Fransız Cartier’nin takıları, Elizabeth Taylor’a ait Bvlgari tasarımı inci küpeler ve Avusturya Arşidükü Marie Valerie’nin taktığı tacın yanı sıra Avrupa Monarşisi’ne ait altı kraliyet tacı dikkat çekiyor. Romalılardan günümüze, farklı dönemlere ait parçaların da yer aldığı sergideki en eski eser, 3. yüzyıldan kalma bir bilezik. Koleksiyondaki en yeni eser ise Vietnam asıllı Alman sanatçı Sam Tho-Duong’a ait “Frozen” isimli parça.

Açılışta konuşan Katar Müzeleri Başkanı Sefa Sağlam, nadide bir oluşum olan incinin Katar tarihinde ve Osmanlı mücevherlerinde önemli bir yere sahip olduğunu belirtirken; “Ortak geçmiş ve birlikteliğe sahip iki ülkenin düzenlediği “Türkiye – Katar 2015 Kültür Yılı” etkinlikleri dahilinde  “İnci: Denizdeki Mücevher” sergisini İstanbul’da gerçekleştirmek kadar doğal bir sonuç olamazdı.” dedi.

KENDİ İZLENİMLERİM

Türk ve İslan Eserleri Müzesi konusunda dünyanın sayılı müzeleri arasında yerini alır.Kırk bin sayılı eseri ile adeta tarihe eşlikeder.Her türlü seçkin esere sahiptir.

Tabi müze bölümlerden oluşur halı bölümü ile halı sanatının dünyadaki en zengin koleksiyonlarını içinde barındırır.15-17 yy arasındaki anadoluda üretilenhalıları içinde barındırır.bir diğer bölümü ise el yazmaları ve hat sanatı bölümüdür yine burada 7.yüzyıldan 20.yüzyıla dayanan eserler vardır.Kur’an kerimler beni çok etkiledi çok eskiye dayanan bu kutsal kitapların nasıl bu çağa eskimeyip yıpranmayıp geldiği dikkatimi çekti doğrusu.bir diğer bölümse ahşap eserler emevi,abbasi memluk döneminden kalan taş sanatları el yapımı büyül işlemeli motifli taşlar dikkatimi çekti doğresu.Müze tarihe eşlik ediyor diğer ilgimi çeken yokta müzenin bölümlere ve geniş bir yelpazede eserleri sergileme planlaması oraya giden insanları cezbediyor doğrusu.

kısacası böyle bir müzenin İstanbul’un kalbi Fatih’te insanlara sergilenmesi bizim için büyük bir şans gidip gezmenizi tavsiye ederim.